Biblioteka w Kutnie - www.bibliokutno.pl

Recenzja książki „Demian” Hermanna Hesse

Niedawno miałam przyjemność przeczytać książkę pt. „Demian”, która zadziwiła mnie swoją problematyką, ale również ujęła lekkością i skłoniła do refleksji nad własnym pojmowaniem życia.

Powieść została napisana przez niemieckiego noblistę Hermanna Hesse. Literat urodził się 2 lipca 1877 roku w Calw. Podczas I wojny światowej wzywał do pojednania, uświadamiając ludziom, że słowa mają większą moc aniżeli jakikolwiek rodzaj broni. Niestety, jego działania nie przynosiły oczekiwanych rezultatów i szybko został okrzyknięty mianem zdrajcy narodu niemieckiego.

Pisarz po I wojnie światowej przeżywał kryzys wewnętrzny i osobowościowy, który skierował go w kierunku psychoanalizy, kontemplacji sztuki i filozofii. Mężczyzna borykał się także z wieloma różnorodnymi trudnościami (np. problemy w małżeństwie, melancholia czy depresja) i z tego powodu rozpoczął terapię psychologiczną. To właśnie wtedy pracował nad dziełem „Demian”, ale również „Narcyz” czy ceniony „Wilk stepowy”.

Książka przedstawia losy młodego Emila, który opisuje rzeczywistość z perspektywy osoby wkraczającej w wiek dojrzewania. Mówi on o dwóch światach, w których przyszło mu żyć. Jednym z nich jest ten, w którym dominuje jego rodzina i zasady wpajane w domu. Czuć w nim ciepło, miłość i spokój, a ludzie przyrównywani są do istot idealnych, niedotkniętych grzechem.

Druga rzeczywistość natomiast jest światem zewnętrznym, niejednokrotnie nazywanym „tamtym”. To miejsce intrygujące, pełne ludzi i niebezpieczeństw, a mimo to piękniejsze od rodzinnego azylu,w którym można znaleźć ukojenie i zawsze wszystko dobrze się kończy. Młodzieniec opisuje swoje balansowanie na krawędzi pomiędzy dwoma bytami; gdy wkracza do jednego z nich, jednocześnie tęskni za tym, który opuścił.

Emil pragnie odnaleźć swoje przeznaczenie i żyć świadomie. Cytat „Moja to była sprawa uporać się z samym sobą i znaleźć własną drogę, a wywiązałem się z tego zadania źle, jak większość tych, których dobrze wychowano” ukazuje, jak zmagał się ze swoimi myślami oraz z zagubieniem, które odczuwał, klucząc pomiędzy dwoma przeciwnymi sobie miejscami.

Chłopak wkrótce poznaje swego rówieśnika Maxa Demiana, w którym dostrzega cząstkę siebie. Relacja szkolnych kolegów szybko zyskuje miano bardzo specyficznej więzi, w której to Demian prowadzi Emila w zupełnie innym, nowym kierunku.

Istotny element fabuły stanowią sny głównego bohatera, które zaraz po przebudzeniu starał się uwieczniać na płótnie. Jego dzieła przedstawiały zawsze jedną i tą samą postać malowaną na różne sposoby. Młodzieniec był przywiązany do niej, szanował ją i kochał w sposób niewinny, tak jak kochają dzieci. Dopiero później chłopak dowiaduje się, że obrazy, które malował, przedstawiały Evę – matkę Demiana. Niestety, jego przygodę w odkrywaniu siebie przerywa wybuch I wojny światowej.

Książka o losach Emila była dla mnie na początku trudną lekturą. Jednakże, gdy przyzwyczaiłam się do specyficznego stylu Hermana Hesse, dostrzegłam piękno i symbolikę dzieła. Autor z lekkością opisuje wewnętrzne przeżycia bohaterów i bawi się czytelnikiem, pokazując mu jednocześnie stopniowy rozkwit samego siebie.

Kiedy czytam książki, niejednokrotnie doświadczam wrażenia, że autorzy podchodzą do przeżyć z dzieciństwa w sposób chłodny, zdystansowany, jakby ten etap życia ich nie dotyczył i był zupełnie obcy. W „Demianie” tego nie znajdziemy, gdyż Hesse w swoim dziele odnosił się głównie do własnego dziecięctwa i młodości. Niektórych czytelników ta intymność może zniechęcać, jednak spojrzenie na świat artysty doprowadziło mnie do ciekawych przemyśleń dotyczących życia i dorastania. Zmieniło moje obawy w poczucie, że problemy, z którymi się zmagam, dotyczą również wielu innych nastolatków.

Podziwiam autora za to, jak potrafi zainteresować czytelnika i wprowadzić go do swojego świata.

Podsumowując, „Demian” to bardzo dobre dzieło, które powinno pojawić się na półce każdego, kto poszukuje nowych doznań literackich lub identyfikuje się z problemami, z którymi zmagał się także noblista. Warto poświęcić czas, aby zagłębić się w powieść i rozpocząć wędrówkę w głąb siebie.

LINK DO KSIĄŻKI W KATALOGU